Διάταξη για την προστασία των υγροτόπων της Αττικής
Ημερομηνία ανάρτησης: Πέμπτη, 02/08/2018
Λιμνοθάλασσα Ψήφτας Μεθάνων
Λιμνοθάλασσα Ψήφτας Μεθάνων / EKBY, 2017

Με τροπολογία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, ψηφίστηκε χθες, 1 Αυγούστου 2018, διάταξη που αφορά μεγάλο αριθμό υγροτόπων της Αττικής, με την οποία απαγορεύεται «η δόμηση, η επιχωμάτωση, η άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητα που υποβαθμίζει την οικολογική κατάστασή τους».

Ειδικότερα, οι υγρότοποι για τους οποίους ψηφίστηκε η ρύθμιση είναι οι εξής: Λιμνοθάλασσα Ωρωπού, Εκβολή Ασωπού, Παράκτιο Έλος Αλυκών Αναβύσσου, Παράκτιο Έλος Ψάθας Βιλίων, Λιμνοθάλασσα Ψήφτας Μεθάνων, Ρέμα Πύργου Βραυρώνας, Εκβολή Ρέματος Ραφήνας, Παράκτιο Έλος Λεγραινών, Ρέμα Ερασίνου, Παράκτιο Έλος Μπρέξιζας, Παράκτιο Έλος Αγίων Αποστόλων, Παράκτιο Έλος Λούτσας Αρτέμιδας, Παράκτιο Έλος Αγίου Νικολάου, Εκβολή Ρέματος Κερατέας, Παράκτιο Έλος Βραυρώνας.

Η θεσμική κατοχύρωση των υγροτόπων της Αττικής αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την προστασία τους στο πλαίσιο της διατήρησης της βιοποικιλότητας και της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.Η αξία των υγροτοπικών οικοσυστημάτων της Περιφέρειας Αττικής είναι ανεκτίμητη, καθώς αποτελούν περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας και επιτελούν σημαντικό ρόλο στη συνεκτικότητα και διατήρηση των ενδιαιτημάτων για μεγάλο εύρος ειδών χλωρίδας και πανίδας, μεταξύ των οποίων ειδών Κοινοτικού ενδιαφέροντος. Επιπλέον, οι υγρότοποι της Αττικής συνιστούν κύριους διαδρόμους μετανάστευσης πουλιών, καθώς λειτουργούν ως «σταθμοί ανεφοδιασμού» για τις εκατοντάδες χιλιάδες πουλιών που μετακινούνται κάθε χρόνο μεταξύ Αφρικής, Ευρώπης και Ασίας, αποτελώντας «νησίδες βιοποικιλότητας» μέσα σε ένα ευρύτερα υποβαθμισμένο αστικό και περιαστικό περιβάλλον. Η προστασία και η διατήρησή τους σε καλή κατάσταση μπορούν επίσης να συμβάλλουν στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, στη σταθεροποίηση των ακτών που κινδυνεύουν από διάβρωση, στη βελτίωση της ποιότητας του πόσιμου νερού μέσω της συγκράτησης ιζημάτων και τοξικών ουσιών, στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, τουρισμός), αλλά και στη γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Αττικής, μέσω των ευκαιριών που παρέχουν για δράσεις εκπαίδευσης και αναψυχής.

Στην Περιφέρεια Αττικής, τα τελευταία σαράντα χρόνια, έχουν παρατηρηθεί αλλαγές στις χρήσεις γης γύρω από τους υγροτόπους και σημαντική υποβάθμιση της κατάστασής τους (π.χ. από υπεράντληση υδάτων, ρύπανση από υγρά και στερεά απόβλητα και συνθετικές χημικές ουσίες, καταπατήσεις και καταστροφές φυσικής βλάστησης λόγω επέκτασης γεωργικών και αστικών εκτάσεων). Οι υγρότοποι της Αττικής έχουν συρρικνωθεί, κυρίως λόγω άναρχης δόμησης και επιχωματώσεων, αλλά και έργων εκτροπής και διευθέτησης ρεμάτων, ενώ η πίεση από την κλιματική αλλαγή, εξαιτίας κυρίως παρατεταμένων και συχνότερων επεισοδίων ξηρασίας, αναμένεται να δράσει σε συνέργεια με τις ανθρωπογενείς πιέσεις, συντελώντας στον αφανισμό των μικρών υγροτόπων.

Η σπουδαιότητα των υγροτόπων της Αττικής αναγνωρίστηκε και στο εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής, το οποίο υλοποιήθηκε σε εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα, ανεξάρτητα από τον τύπο ή το μέγεθός τους, εξαιτίας των «αρκετών, ποικίλων και σημαντικών ιδιοτήτων τους (υψηλή βιοποικιλότητα, παραγωγικότητα, σπανιότητα, επιστημονικό ενδιαφέρον - εκπαιδευτική αξία, “αποθήκευση” ύδατος κ.λπ.)». Επίσης, η οριοθέτηση των υγροτόπων της Αττικής και η προώθηση της θεσμικής προστασίας τους προτάσσεται στον Ν.4277/2014 «Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας - Αττικής» (άρθρο 20), καθώς και στη Στρατηγική για τη Διατήρηση των Υγροτόπων της Αττικής και την Προσαρμογή τους στην Κλιματική Αλλαγή (Περιφέρεια Αττικής και ΕΚΒΥ, 2014).

Τα τελευταία έξι χρόνια, το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων- Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) συνεργάστηκε στενά με τη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής, υλοποιώντας δράσεις και προγράμματα για την ανασύσταση, την αποκατάσταση των υγροτόπων της Αττικής και την προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή, μέσω του χρηματοδοτικού μηχανισμού South East Europe και του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ). Ειδικότερα, στο πλαίσιο του έργου ΕΟΧ «Αύξηση της γνώσης και της ευαισθητοποίησης σχετικά με την ανασύσταση και αποκατάσταση των υγροτόπων της Αττικής», το ΕΚΒΥ εκπόνησε τη μελέτη της επιστημονικής αποτύπωσης της θέσης και των ορίων των υγροτόπων της Αττικής, με στόχο την κατάρτιση καταλόγου των υγροτόπων της Περιφέρειας Αττικής σύμφωνα με όσα ορίζονται στον Ν. 3937/2011 περί βιοποικιλότητας, και συγκεκριμένα στις διατάξεις των άρθρων 13 και 20. Ο κατάλογος περιλαμβάνει τα ιδιαίτερα οικολογικά χαρακτηριστικά, το μέγεθος και τη θέση κάθε υγροτόπου.

Η οριοθέτηση των υγροτόπων που περιλαμβάνονται στον νόμο, στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στην επιστημονική τεκμηρίωση του ΕΚΒΥ, το οποίο παρείχε στο Υπουργείο  Περιβάλλοντος και Ενέργειας τα σχετικά αρχεία πληροφοριών, τα γεωχωρικά δεδομένα και τις γεωγραφικές συντεταγμένες ορίων των υγροτόπων.

Επιτέλους, μια πράξη προστασίας μετά από τόσα χρόνια προσπαθειών!

Σχετικοί σύνδεσμοι:

https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/bbb19498-1ec8-431f-82e6-023bb91713a9/10808563.pdf

https://www.hellenicparliament.gr/Nomothetiko-Ergo/Anazitisi-Nomothetikou-Ergou?law_id=a3633e14-a80e-4bda-9d63-a92800fe3da3

Home   Close